Lieve papa,

89 ben je nu en we zien elkaar regelmatig. Toch had ik ineens de behoefte je deze brief te schrijven. Ik weet niet hoe het komt, maar ik moet de laatste tijd vaak denken aan lang geleden. Dan voel ik weer jouw grote warme hand om mijn kleine knuistje. Ik zie mijzelf weer letterlijk en figuurlijk naar je opkijken. Mijn grote sterke vader, vol grapjes en zo vaak weg van huis. Je werk bracht met zich mee dat je veel ’s avonds afwezig was. Het liedje “Papa” van Harrie Jekkers ontroert mij daarom intens. Ook ik heb in mijn bed ’s avonds liggen luisteren of ik je brommer hoorde aankomen. Ook ik luisterde naar je voetstappen op de trap en hoopte stilletjes dat je even bij mij kwam kijken.

Het Bourgondische heb ik van jou meegekregen. Lekker eten en drinken waren en zijn nog steeds belangrijk voor je. Hoewel je lang niet meer zoveel van een warme maaltijd geniet. Je hebt mij leren koken en bakken. Gebruik te maken van mijn sociale vaardigheden en gastvrij te zijn.  Maar ook basale zaken zoals een lekke fietsband plakken, of een schakelaar van een lamp repareren. Je leerde mij patroon behangen, maar het allerbelangrijkste wat ik van je heb geleerd is om verantwoordelijkheid te nemen en sterk te zijn.

Je hebt veel tegenslagen gekend. Opgegroeid zonder de liefde van een moeder. En hoe moeilijk moet het voor jou zijn geweest toen je op vijftig jarige leeftijd moest horen dat je afgekeurd was om te werken. Je hoorde er niet meer bij. De artsen dachten dat jij het niet meer kon. Zo was dat toen in de zeventiger jaren. Nu wordt er tenminste nog gekeken wat iemand wel kan. In het nieuwe millennium heb je twee zonen, een schoondochter en mama begraven. Je hebt al je broers en veel vrienden verloren.  De prijs die je moet betalen voor ouderdom.

En wat ben je vaak ziek geweest. Hoe vaak heb je ‘de dood’ in de ogen gekeken. ‘Het wonder van Bronovo’ werd je genoemd. Je lichaam is versierd door allerlei littekens en je darmen hangen in een zak naast je rechterzij. Je noemt dat liefkozend ‘mijn kind’. Een dergelijke opmerking toont jouw humor, moed en doorzettingsvermogen. Je bent niet makkelijk klein te krijgen. Ik zeg daarom altijd gekscherend: jij gaat niet vanzelf dood, jou moeten we dood knuppelen. Ik wens dat ik de helft van jouw kracht mag hebben.

En nu zit je alleen op een klein, maar afdoende appartement op de grens van Scheveningen en Den Haag. Je woont nu in het huis waar je samen met mama van droomde om op oudere leeftijd te kunnen wonen. Herinneringen aan vroeger sieren de wanden. Dierbaren in zilver op een kasje naast je. Het volume van de televisie staat op 63 als ik binnenkom. Soms kijk je dan gebiologeerd naar het scherm, soms lig je te slapen. Je hebt niet in de gaten dat ik binnen ben gekomen en dat ik naar je kijk. Een paar minuten blijf ik geruisloos staan. Ik observeer en tegelijkertijd spreekt mijn hart een diep gewortelde liefde voor je uit.

Lieve papa, ik zal er vrede mee hebben wanneer je besluit naar gene zijde te gaan. Stilletjes hoop ik dat dat nog lang mag duren. En terwijl ik deze woorden schrijf neem ik mij tegelijkertijd voor de komende tijd nog meer van je te gaan genieten.

Veel liefs lieve papa, ik hou van je!

Een dikke knuffel van